Masz ostrogę piętową, haluks, bóle kręgosłupa lub stawów? Być może lekarz zalecił Ci falę uderzeniową. Zastanawiasz się, co to jest? To jeden z nowszych zabiegów stosowanych w fizykoterapii. Jednak w medycynie funkcjonuje już od ponad 30 lat. Teraz fala uderzeniowa stała się wsparciem rehabilitacyjnym w wielu ortopedycznych problemach.
Sprawdź w naszym artykule, jak działa fala uderzeniowa i kiedy można ją stosować!
Co to jest fala uderzeniowa?
Jest to zabieg, którego działanie opiera się o energię fal akustycznych.
Cechuje go wysokie (10 – 100 MPa) ciśnienie (skokowe), uwalniane w krótkim czasie.
Jak to działa?
W uproszczeniu można powiedzieć, że urządzenie do terapii falą uderzeniową wytwarza skompresowane powietrze. Dociera ono do nieruchomego przenośnika. Tam, po uderzeniu w przenośnik energia kinetyczna powietrza przekształca się w energię akustyczną.
Z tej właśnie energii czerpie medycyna i fizjoterapia. Jak trafia ona do organizmu pacjenta?
Poprzez specjalny aplikator przykładany do skóry posmarowanej żelem. W ten sposób energia ta jest przekazywana do wnętrza tkanek.
Być może kojarzy Ci się ten zabieg z innym zastosowaniem. I słusznie!
Najpierw fala uderzeniowa była w medycynie stosowana do rozbijania kamieni nerkowych (od 1982 roku). Aktualnie falę uderzeniową wykorzystuje się również w medycynie estetycznej.
Czy fala uderzeniowa i ESTW to to samo?
Tak. Skrót ESTW wziął się od angielskiej nazwy Extracorporeal Shoc Wave Therapy).
Dowiedz się więcej: Fala uderzeniowa Warszawa
Jak działa fala uderzeniowa?
Urządzenie generuje fale akustyczne o wysokim ciśnieniu, które przenikają przez skórę do głębszych tkanek. Tam wywołują mikrodrgania i mikrouszkodzenia Jest to potrzebne do przebudowy i regeneracji tkanek.
Jakie zatem efekty przynosi fala uderzeniowa?
Po jej zastosowaniu powstają nowe naczynia krwionośne. Sprawniej wytwarza się też nowy kolagen (odpowiedzialny m.in. za elastyczność tkanek). Układ limfatyczny na skutek EWST jest pobudzany do pracy (przez to łatwiej usuwa obrzęki).
Większości z nas w praktyce zależy też na efekcie przeciwbólowym. I ma on miejsce u wielu osób po zabiegu. Jak to się dzieje?
Jedna z teorii mówi, że poprzez wpływ na zakończenia nerwowe w błonach komórkowych.
Ponadto zabieg może zmniejszyć nadmierne napięcie mięśniowe i poprawić metabolizm komórkowy. Dlatego właśnie wspomaga procesy regeneracji.
Kiedy stosuje się falę uderzeniową?
Skorzystasz z niej, jeśli masz dysfunkcje ortopedyczne lub jesteś po kontuzji.
Bardzo znanym jej zastosowaniem są np. ostrogi piętowe.
Na temat skuteczności fali uderzeniowej w leczeniu ostróg piętowych prowadzono kilka projektów badawczych. Co wykazały?
Przykładowo, jeden z takich projektów prowadzonych w naszym kraju objął badaniem 30 osób. Każdy z pacjentów miał wykonanych 5 zabiegów fali uderzeniowej. Pacjenci swoje objawy oceniali w ankiecie, która zawierała skalę bólu VAS i skalę Laitinena. Po serii 5 zabiegów, według odpowiedzi pacjentów na pytania zawarte w ankiecie znacząco zmniejszyła się intensywność bólu (wyjściowo 3,7 w skali Laitinena, po piątym zabiegu 1,67, a tydzień po zakończeniu zabiegów 0,77). Zmniejszyła się też częstotliwość pojawiania się bólu i potrzeby sięgania po środki przeciwbólowe.1
To jednak nie wszystko – fala uderzeniowa ma znacznie więcej zastosowań!
Należą do nich popularne dysfunkcje, takie jak kolano skoczka, kolano biegacza, łokieć tenisisty i łokieć golfisty.
Masz bóle kręgosłupa, bóle ścięgien (np. ścięgna Achillesa) i bóle stawów? To również wskazania do fali uderzeniowej. Podobnie haluksy, a także przeciążenia i stany zapalne mięśni, ścięgien, więzadeł i kaletek.
Jakie są przeciwwskazania do fali uderzeniowej?
Fali uderzeniowej nie stosuje się u osób z zakrzepicą, z zaburzeniami krzepnięcia krwi (w tym z hemofilią) i u pacjentów zażywających leki przeciwzakrzepowe. Przeciwwskazaniem do terapii falą uderzeniową są też choroby nowotworowe i ostre stany zapalne, a także rozrusznik serca i stan po zawale mięśnia sercowego.
Falę uderzeniową stosuje się tylko u dorosłych (u dzieci jest przeciwwskazana ze względu na niezakończony jeszcze proces wzrostu).
Zabiegu nie stosuje się u kobiet w ciąży oraz z czasie laktacji.
Jak przebiega terapia falą uderzeniową?
Zabieg z pozoru nieco może przypominać ultradźwięki lub…badanie USG.
Pacjent przyjmuje pozycję siedzącą lub leżącą i odsłania okolicę, która będzie poddana zabiegowi. Fizjoterapeuta na skórę w tej okolicy nakłada żel (dokładnie taki jak do zabiegu ultradźwięków lub do badania USG). Następnie do miejsca z nałożonym żelem fizjoterapeuta przykłada aplikator. Po włączeniu urządzenia terapeuta wykonuje aplikatorem okrężne ruchy po skórze posmarowanej żelem.
Jak często wykonuje się terapię falą uderzeniową?
Pomiędzy zabiegami fali uderzeniowej konieczne są przerwy (minimalnie 3 – 4-dniowe). Optymalnie czas przerwy to 7 dni. Przyjmuje się, że przerwy nie trwają zwykle dłużej niż 10 dni.
Dlaczego się je robi?
Przerwy te są potrzebne, aby tkanki mogły regenerować się pomiędzy sesjami.
Jak długo trwa terapia falą uderzeniową?
Pojedynczy zabieg z zastosowaniem fali uderzeniowej zazwyczaj trwa do 10 minut.
Inną kwestią jest czas trwania całej terapii. Może trwać ona łącznie przez kilka tygodni. Zależy to od liczby zaplanowanych zabiegów i długości przerw.
Ile zabiegów fali uderzeniowej stosuje się w jednym cyklu terapeutycznym?
Zazwyczaj zleca się od 3 do 5 zabiegów fali uderzeniowej. Czasem potrzebnych jest ich więcej. Ile? Liczbę dostosowuje lekarz lub fizjoterapeuta w zależności od rodzaju problemu.
Kiedy potrzeba najwięcej sesji?
Zazwyczaj wtedy, gdy falę uderzeniową stosuje się w celu odwapnienia tkanek.
Gdzie można skorzystać z fali uderzeniowej w Warszawie?
Lekarz zalecił Ci falę uderzeniową, a jesteś z Warszawy lub okolic?
Fala uderzeniowa w Warszawie jest dostępna np. w Centrum Fizjoterapii SPINETIC. Na miejscu możesz skorzystać także z innych zabiegów fizjoterapeutycznych i konsultacji specjalistycznych. Jeśli chcesz umówić się na konsultację z fizjoterapeutą, skorzystaj z wyszukiwarki terminów i zarezerwuj konsultację online.
Jeżeli masz pytania dotyczące fali uderzeniowej lub innego zabiegu, zadzwoń: +48 22 150 22 22 (Ursynów, ul. Belgradzka 3) lub +48 22 150 22 00 (Wola, ul. Waliców 13).
Bibliografia:
- Koch, M., Chochowska, M., & Marcinkowski, J. T. (2014). Skuteczność terapii pozaustrojową falą uderzeniową w leczeniu ostrogi piętowej. Hygeia Public Health, 49(4), 838-844.
- Tomska, N., Turoń-Skrzypińska, A., Szylińska, A., Rył, A., Lubińska-Gruszka, A., Mosiejczuk, H., & Rotter, I. (2018). Głęboka stymulacja elektromagnetyczna i radialna fala uderzeniowa w dolegliwościach bólowych kręgosłupa. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, 20(3), 189-195.